maandag 2 september 2013

Etappe 8: van Menen naar Ieper (26,6 km) [GR 5A]

‘s Morgens neem ik de trein naar Kortrijk. Omdat er tijd zat is voor de overstap naar de trein richting Menen, maak ik een kort wandelrondje door Kortrijk om alvast wat op te warmen.


In Menen vind ik, na het verlaten van het station, algauw terug aansluiting met de GR-tekens die me naar de Leie voeren. Na wat geasfalteerd jaagpad volgt een stukje industrie.


Na de opslagplaatsen voor schroot en compost volg ik verder de Leie op een rustige asfaltweg. Een tijdje later verlaat de GR de Leie. De tekens leiden me door een velden- en weidenlandschap met hier en daar een oude boerderij. In de buurt van Geluwe, vlakbij een veldbeekje, zie ik een koppel Koolwitjes.


Volgens de topogids zijn we nu volop in de streeks van de Wervikse tabak. Ik heb nog geen tabaks-plantages gezien, maar ik heb dan ook geen idee waar ik naar op zoek ben. Wat me wel opvalt is dat er hier en daar, meestal vlakbij een boerderij, een zogenaamde ‘eest’ of ‘ast’ staat, een droogoven voor tabaksbladeren. Dit is zo’n exemplaar vlakbij een ietwat vervallen boerderij.


Na deze foto moet ik een paar honderd meter op m’n stappen terugkeren. Er is immers een signifcante routewijziging doorgevoerd ten opzichte van de topogids (druk 2003). Opnieuw volgen er enkele rustige asfaltwegen tot aan het Waalse dorpje Houthem.  In dit dorpje neemt de GR het oude kanaal van Ieper-Komen als leiddraad en blijft dit trouw volgen tot aan het Spoilbank cemetary op een boogscheut van Ieper.

Het kanaal Ieper-Komen is het meest merkwaardige kanaal dat ik tot nu toe ben tegengekomen. Al in 1864 beginnen de graafwerken om Komen en Ieper te verbinden en zo de oude Noord-Franse industrie een vlottere toegang tot de Noordzee te verlenen. Achilleshiel van het project blijkt echter de onstabiele ondergrond op de waterscheidingslijn tussen Leie en Ijzer. De bodem bestaat er uit een zandlaag bovenop een kleilaag. Tijdens de werken schuift die zandlaag voortdurend weg over de dieperliggende kleilaag. Men probeert het eerst met een tunnel die echter instort in 1865. Van 1867 tot 1873 probeert men de waterscheidingslijn te doorsteken met een diepe sleuf die echter snel weer dichtslibt door afschuivingen. Van 1886 tot 1893 graaft men een tweede tunnel met opnieuw instorting en mislukking tot gevolg. In 1909 dynamiteert men de resten van de tunnel start men met het graven van een bredere en minder diepe sleuf. In eerste instantie lijkt deze stand te houden en wordt het werk bekroond met de Sint-Elooibrug. Eind 1912 is het volledige kanaal klaar voor gebruik, de sluizen, de wachthuisjes, .... alles is klaar voor het eerste schip. In december 1912 verschijnen echter de eerste barsten in het gewapend beton dat de gleuf bedekt en in juni 2013 stort de brug volledig in. De start van WO I in 1914 betekent de finale doodsteek voor het kanaal. Na een halve eeuw noeste arbeid heeft hier nooit ook maar één schip gevaren.

Vandaag is het voormalige kanaal een groene ader van waardevol natuurgebied. Je kan nog duidelijk de resten van de sluizen zien. Ik daal even af in zo’n sluis. Met in het achterhoofd de dramatische geschiedenis van het kanaal en wetende dat tijdens WO I soldaten hier in deze sluizen kwamen schuilen tegen het oorlogsgeweld word ik even stil. 


Via het kanaal bereik ik het domein Palingbeek waar ik me via de vele infoborden gretig verdiep in de geschiedenis van het kanaal Ieper-Komen. Bij het verlaten van het domein, tevens het eindpunt van deze GR-etappe, ligt het Spoilbank cemetary, het eerste oorlogskerkhof op de GR 5A. Van hier tot de kust zullen er nog vele volgen. Ik verlaat de GR en wandel nog steeds via het kanaal (en de streek-GR Heuvelland) tot aan Ieper waar ik me opmaak voor de lange treinrit naar huis.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten